#Προσομοίωση έλλειψης χρωματικής όρασης

Με αυτό το εργαλείο μπορείτε να προσομοιώσετε την έλλειψη χρωματικής όρασης, την καθομιλουμένη γνωστή ως «αχρωματοψία». Για παράδειγμα, μπορείτε να ανεβάσετε το λογότυπό σας, τη δική σας φωτογραφία ή άλλες εικόνες. Διαφορετικά, η έλλειψη χρωματικής όρασης προσομοιώνεται χρησιμοποιώντας ένα παράδειγμα εικόνας.

Καλό να γνωρίζετε: Το αρχείο εικόνας σας δε μεταφέρεται, οι υπολογισμοί γίνονται αποκλειστικά στη συσκευή σας με τρόπο φιλικό προς την προστασία δεδομένων.

Προβλήματα όρασης είναι μυωπία, αστιγματισμός, πρεσβυωπία, δυσχρωματοψία, κ.ά. οι οποίες οφείλονται σε παθήσεις των ματιών (εκ γενετής ή επίκτητες).

Μειωμένη όραση

Η μειωμένη όραση είναι πολύ συνηθισμένη κατάσταση. Λίγοι είναι οι άνθρωποι που έχουν τέλεια όραση σε όλη της διάρκεια της ζωής τους. Ενώ, οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν την εμπειρία της μειωμένης όρασης, από μικρή ή μεγαλύτερη ηλικία. Συχνά σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Με τον γενικό όρο «μειωμένη όραση» εννοείται κάθε περίπτωση δυσκολίας στην όραση, λόγω συχνών παθήσεων όπως μυωπία, αστιγματισμός, πρεσβυωπία, δυσχρωματοψία, κ.ά.

Σήμερα είναι πολύ συνηθισμένο να φοράμε γυαλιά ή φακούς επαφής, τα οποία είναι "βοηθητικές τεχνολογίες" για την όραση. Παλαιότερα η χρήση γυαλιών συνοδευόταν από αρνητικά στερεότυπα, ενώ σήμερα η σχεδίαση των γυαλιών είναι κομψή και η χρήση τους συνηθισμένη. Συχνά είτε δεν παρατηρούμε ότι κάποιος φοράει γυαλιά, είτε το θεωρούμε ελκυστικό.

Η βασική συνέπεια της μειωμένης όρασης στη χρήση του υπολογιστή είναι ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν ευδιάκριτα το περιεχόμενο. Ειδικότερα τις σχετικά μικρές εικόνες και κείμενα. Επιπλέον, η διαρκής προσπάθεια να διακρίνουν το περιεχόμενο δημιουργεί κόπωση και δυσάρεστη εμπειρία χρήσης. Επίσης, οι ιστοσελίδες μπορούν να περιλαμβάνουν περιεχόμενο χαμηλής χρωματικής αντίθεσης. Για παράδειγμα, σκούρο μπλε κείμενο με μαύρο φόντο, ή ανοιχτή γκρι γραμματοσειρά σε άσπρο φόντο. Δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα ανάγνωσης, κατανόησης και κόπωσης, ακόμα και σε ανθρώπους χωρίς μειωμένη όραση.

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος να αντιμετωπιστούν προβλήματα μειωμένης όρασης κατά τη χρήση ιστοσελίδων είναι η μεγέθυνση του περιεχομένου. Αυτή θα πρέπει να υποστηρίζεται με τρόπο διακριτικό και αποτελεσματικό. Για παράδειγμα, στην περίπτωση περιεχομένου ιστοσελίδων, είναι δυνατή η μεγέθυνση του από τους φυλλομετρητές με τη χρήση του εργαλείου μεγέθυνσης (zoom) ή τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl, +.

Για να μεγεθυνθεί το περιεχόμενο αποτελεσματικά, πρέπει να έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με οδηγίες και τεχνολογικά πρότυπα προσβασιμότητας. Αν δε συμβεί αυτό, τότε προκύπτουν προβλήματα αναγνωσιμότητας για τις εικόνες και τα κείμενα που μεγεθύνονται, επειδή χάνουν την ποιότητα τους.

Διαταραχές όρασης

Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας: Προκαλείται σε ηλικιωμένους, λόγω της λέπτυνσης των ιστών του ματιού και της κακής κυκλοφορία του αίματος στο μάτι. Η διαταραχή οδηγεί σε σταδιακή απώλεια της κεντρικής όρασης, ενώ μπορεί να οδηγήσει και σε ολική απώλεια όρασης. Σε πολλές περιπτώσεις ασθενών μπορεί να γίνει θεραπεία, ώστε η κεντρική όραση να επανέλθει σε ποσοστά 80%-90%.

Το γλαύκωμα: Οφείλεται στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης εντός του ματιού, που καταστρέφει (μερικώς συνήθως) το οπτικό νεύρο. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια της περιφερειακής όρασης, το αντίθετο δηλαδή από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Το γλαύκωμα είναι πολυπαραγοντική ασθένεια και η ζημιά που προκαλεί είναι μη αναστρέψιμη. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί ιατρικά, ώστε να μην εξελιχθεί σε ολική απώλεια όρασης.

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: Παρατηρείται σε ανθρώπους με μακροχρόνιο διαβήτη όταν δημιουργούνται αιματώματα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού. Υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης της ασθένειας, αλλά πρόκειται για μία πολυπαραγοντική κατάσταση, που συνδέεται άμεσα με τον διαβήτη. Το αποτέλεσμα κατά την όραση είναι η εμφάνιση θολών και σκοτεινών σημείων με τυχαίο τρόπο.

Ο καταρράκτης: Οφείλεται στη θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού, ο οποίος είναι εκ γενετής διαυγής και με την πάροδο του ηλικίας θολώνει. Εκτός από την περίπτωση του συγγενούς καταρράκτη. Η συχνότητα του καταρράκτη είναι μεγάλη (περίπου 50%) σε ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 65 - 74 ετών και αυξάνεται σε 70% σε ηλικίες άνω των 75 ετών. Ο καταρράκτης είναι δυνατό να προκληθεί και από άλλες αιτίες (τραυματισμοί, φάρμακα, ασθένειες, ακτινοβολίες), σε άτομα νεαρής ηλικίας. Επίσης, να υπάρχει από τη γέννηση (συγγενής καταρράκτης). Ο καταρράκτης θεραπεύεται χειρουργικά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί ξανά.

Τύφλωση (ολική απώλεια της όρασης)

Η τύφλωση είναι η ολική απώλεια της όρασης. Αν και σε κάποιες περιπτώσεις οι τυφλοί είναι δυνατόν να βλέπουν σε κάποιο βαθμό φως, σκιές ή σιλουέτες από το φυσικό περιβάλλον. Όμως, η χρήση του προσωπικού υπολογιστή είναι αδύνατη με χρήση των τριών κλασικών στοιχείων διεπαφής του: η οθόνη και το ποντίκι δε χρησιμοποιούνται καθόλου, παρά μόνο το πληκτρολόγιο.

Οι τυφλοί χρήστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε το κλασικό είτε ειδικά πληκτρολόγια. Το βασικό στοιχείο είναι φυσικά ότι όλη η πλοήγηση και ο χειρισμός της διεπαφής γίνεται αποκλειστικά από το πληκτρολόγιο. Τα συστήματα αναγνώρισης φωνής συνεχώς βελτιώνονται. Όμως, είναι ακόμα νωρίς για να μπορούμε να πούμε ότι υποστηρίζουν αποτελεσματικά την αλληλεπίδραση των τυφλών χρηστών με ψηφιακό περιεχόμενο. Ειδικότερα σχετικά της Ελληνικής γλώσσας.

Η ανεπάρκεια κόκκινης-πράσινης όρασης είναι ευρέως διαδεδομένη: περίπου το εννέα τοις εκατό των ανδρών και το ένα τοις εκατό των γυναικών δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τα χρώματα κόκκινο και πράσινο. Αυστηρά μιλώντας, αυτό περιλαμβάνει διάφορα ελαττώματα της χρωματικής όρασης, με την πράσινη ανεπάρκεια (Δευτερομαλία) να είναι η πιο κοινή μορφή. Συχνά όμως συνοδεύεται από ερυθρότητα (πρωτανομαλία). Η ανεπάρκεια της έγχρωμης όρασης είναι συνήθως γενετική και μπορεί να ποικίλλει σε σοβαρότητα. Δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν, αλλά για όσους επηρεάζονται ο τρόπος που βλέπουν είναι συνήθως φυσιολογικός και όχι καθημερινό πρόβλημα.

Η κόκκινη-πράσινη αδυναμία είναι επίσης γνωστή ως κοκκινοπράσινη τύφλωση. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει περισσότερη διαφοροποίηση γιατί με μια αδυναμία κόκκινου-πράσινου μπορείτε πραγματικά να δείτε τα χρώματα κόκκινο και πράσινο. Τα χρώματα είναι δύσκολο να διακριθούν. Ιδιαίτερα μικρά σχεδιαστικά στοιχεία ή λεπτές γραμμές το δυσκολεύουν. Πράσινη τύφλωση (δευτερανωπία) ή ερυθρή τύφλωση (πρωτανωπία) αλλά υπάρχει επίσης.

Μετά από προσεκτικότερη εξέταση, γίνεται σαφές, μεταξύ άλλων, γιατί τα χρώματα δεν επιτρέπεται να είναι ο μοναδικός φορέας πληροφοριών στο σχεδιασμό ιστοσελίδων σύμφωνα με τις Οδηγίες προσβασιμότητας περιεχομένου Ιστού (WCAG): Εάν τα πεδία φόρμας επισημαίνονται με πράσινο χρώμα με έγκυρη εισαγωγή και κόκκινο με μη έγκυρη εισαγωγή, αυτές οι πληροφορίες δεν είναι προσβάσιμες σε πολλά άτομα.

Επειδή τα άτομα με φυσιολογική όραση δυσκολεύονται να το φανταστούν, αυτή η προσομοίωση έχει σκοπό να βοηθήσει στη βελτιστοποίηση του λογότυπου ή άλλου σχεδιαστικού υλικού, εάν είναι απαραίτητο. Συνιστάται οπωσδήποτε να ελέγξετε και την αντίθεση των χρωμάτων. Ο ιστότοπος μπορεί να ελεγχθεί ακόμη πιο ολοκληρωμένα ως προς την προσβασιμότητα χρησιμοποιώντας τη διαδραστική λίστα ελέγχου για σχεδιασμό ιστοσελίδων χωρίς εμπόδια. Προσεγγίστε περισσότερα άτομα με προσβάσιμο σχεδιασμό ιστοτόπων.

Μια ακόμα διαταραχή της όρασης που συνήθως προκύπτει εκ γενετής είναι η αχρωματοψία, δηλαδή η αδυναμία αντίληψης χρωμάτων. Η αχρωματοψία έχει πολλές εκφάνσεις, ανάλογα με τα χρώματα που δεν μπορεί να δει το μάτι. Μια συνηθισμένη μορφή αχρωματοψίας είναι ο Δαλτωνισμός από τον χημικό John Dalton (1766-1844), ο οποίος συνέγραψε την πρώτη επιστημονική εργασία για το θέμα, το 1798, στηριζόμενος στη δική του μορφή αχρωματοψίας. Δηλαδή η αδυναμία της αντίληψης του κόκκινου και του πράσινου.

Η πλέον ασυνήθιστη μορφή αχρωματοψίας είναι η αδυναμία διαχωρισμού του μπλε από το κίτρινο. Σπάνια είναι και η πλήρης αχρωματοψία, στην οποία ο άνθρωπος βλέπει μόνο σε αποχρώσεις του άσπρου-μαύρου, δηλαδή δεν μπορεί να διακρίνει κανένα χρώμα. Σε αυτή την κατάσταση, η δυσκολία αναγνώρισης αντικειμένων είναι μεγάλη, ιδιαίτερα όταν υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλη ή μικρή φωτεινότητα του περιβάλλοντος ή όταν υπάρχουν αντανακλάσεις του φωτός.

Η πραγματική αχρωματοψία, από την άλλη πλευρά, είναι σχετικά σπάνια: εμφανίζεται μόνο σε μία στις 100.000 περιπτώσεις. Δε θεωρείται μόνο έλλειψη χρωματικής όρασης, αλλά και μια μορφή αναπηρίας. Οι χρωματικές αντιθέσεις δεν είναι πλέον χρήσιμες για σχεδιασμό χωρίς εμπόδια, μόνο με διαφορές στη φωτεινότητα.